De normale Amsterdamse situatie is tegenwoordig dat fietsen in de openbare ruimte netjes in rekken of aan nietjes staan. Maar op drukke plekken lopen de stallingsmogelijkheden altijd achter op de almaar groeiende fietsdrukte. Noodgedwongen grijpt de burger daar terug op het oude systeem van je fiets aan een brugleuning of lantaarnpaal zetten. Zie de foto hieronder de situatie bij het Oosterdok in Amsterdam.
Hoe dichter je bij het Centraal Station komt hoe meer fietsen dat zijn. Hele brugleuningen staan daar doorlopend vol geparkeerde fietsen. Het brutalere type medeburger reageert daarop door zijn fiets er schuin met het voorwiel tussen te proppen en nog net aan de brugleuning vast te maken. Zo heeft hij/zij zijn parkeerprobleem opgelost, kunnen anderen nog steeds bij hun fiets en is alleen de voetganger echt de dupe. Diens doorloopruimte wordt immers beperkt en de ruimtelijke verloedering is niet te negeren.
Op de bruggen het dichtst bij het station leidt dat tot de ‘eindsituatie’ waarin permanent alle fietsen keurig schuin aan brugleuningen staan. Op deze manier passen bijna 2x zoveel fietsen aan een leuning en van de oorspronkelijke verrommeling is weinig meer te merken. Een simpel en prachtig voorbeeld van wat zelforganisatie vermag: Iemand ziet vanuit welbegrepen eigenbelang een oplossing, en anderen volgen zijn/haar voorbeeld. Zonder vergaderingen, zonder internet en bovenal: Zonder de overheid.
Die overheid ziet wel het probleem. Maar volgt in zijn daden, ook op zo’n drukke en in het oog springende locatie, trager. Op sommige van de drukste bruggen en kades zijn nu rekken geplaatst die het door de burger uitgevonden systeem reguleren en een nettere uitstraling geven.
De overheid heeft echter ook een tweede, veel tragere reactie met een hele andere insteek. Onder het Open Havenfront komt nu een fietsparkeergarage met 7.500 plekken. Grootschalig, en via de jarenlange omweg van Programma van Eisen, inspraak, bestemmingsplanwijziging, ontwerp en uitvoering. Tegelijkertijd met de oplevering zullen de brugleuningen schoongeveegd worden.
De burger kan dan weer op zoek naar nieuwe oplossingen en een nieuw evenwicht tussen eigenbelang en gemeenschapsbelang. Wegen de voordelen van inpandig stallen dichtbij het station dan op tegen de extra stallingstijd en het gehannes met tickets?
wilbert dekker
Fietsers doen soms goede dingen. Dit vind ik een prachtig voorbeeld van zelforganisatie in steeds drukker bezette fietsenstalling.